ANEULAI PAN INPANTAH SIAM IN PART IX
TATE KEPNA LEH PATTAHNA (Part-9)
1. Sangkahna
Nulehpa te in tate hoih takin kemin pattah thei leng leitungah thusia omlo dinghi, ki ci liang hi. Tate a pil ding deih tekna pi hangin pattah hun lian kipai san kha hi. Naupang te pen nulepa kepna leh pattahna tawh mipil suakzo taktak lo ahihmanin pilna sin in hoih takin sangkah in lai a sim ding theihna ding tate ngaihsutna in munhoih leh hun hoih telsiam mahmah ding kisam hi.
A sanginn, a sangsia, a laibu sim, uniform leh kimakaihna te nulepa te in hoih takin kan ding leh zuat ding aqhihi. Tate sangkah na ding a hoih zawk leh veng dang, khua dang leh gamdang te zong pai a, ten den zong kul thei hi.
2. Naupangte in ki etteh nuamsa
Naupang khat in ballpen khat a neih leh a lawmte in eng mahmah hi. Khedap thak a neih leh ki eng mahmah hi. Puan ak thak a neih leh ki eng mahmah uhhi. Tua ahihmanin sanginn khat in uniform kibang; puan ak, puan tungsilh, pheituam, khedap, mawzaw, thungpi, gelhloh bu akipan sangnaupang te van zat kibang dinghi.
Tua mah bangin a hoihlam a ki et teh mah bangin a sia lam zong kizol suah baih mahmah uhhi. Na tate a kapsa in hong ciah leh na tate gum in sangnaupang te lak leh a nulepa kiangah kitom gawp a hih kei leh hanggawp cih zang ngei kei in. A Sia te leh a lawmte na tate zakin gensia kei in. Na Sia te zahtak inla, a thu mangin, tua hileh Pasian in pilna hong pia dinghi, ci in thapia den in.
3. Naupangte in thu hong dongdong dinghi.
Naupang te in hong dot sa pen nikhat in 10 vei valval hong dong liang dinghi. A gensa te mahmah gen kikkik dinghi. Tua bangin na tate in hong dotdot a, hong gen gen leh ninhuai si teh, mihai! ci ngei vet kei in, cim tak vetlo in na aw kilam dang saklo in dawng dawng in, tua hileh na tate in zong thu a theihnop khempeuh hong dong ding a, a theih khempeuh hong gen gen nuam dinghi.
4. Lau bawl kei in.
Naupang te in zawhngeu, zawng, Vasa, ui a kipan ganhing deih in it mahmah uhhi. Ganhing khat peuhpeuh a sim mawh thei diñgin bawl kei in. Naupang kahneh khemna in zawhngeu ham te, uiham te, Vasa lau huai te, sikha cih te, dawivei cih te leh a kilat sak thei a lauhuai na te tawh khem kei inla, lau bawl ngei kei in.
5. Lupna tungah Tate tawh holimna
Na tate tawh lupna tungah na om ciangin naupangte zaknop sak ding tangthu no no te gen in, neu lai a nulepa te hong gen thu zaknop kisa mahmah hi. Sikha Thu, dawi thu, ngalkhawhang thu leh a lauhuai thute gen kei in. Na lup kawm un Laisiangtho tang khat lot ngah (by heart) pih zel in. Pasian thu zong hilh in, mangngilh nawnlo dinghi. Ama deih leh a ut te gen in, doctor a ut huai, engineering a ut huai, Sangsia a ut huai na, President leh Prime Ministera ut huai na, officer a ut huai na leh Pasian nasem a ut huai na leh Pasian thu um mihoih mahmah a ut huaina te tom cikcik in gen pih in.
6. Nupa kitotna leh kikhenna
Nupa kam kinialna leh kitotna a om ciangin tate hehpih huai mahmah hi. Nupa kilemloh ciangin naupang te tungah thuman kigen lo in khemna leh kampau hoihlo kigen a, tua pen naupang te in siat lawh zo hi. Naupang te lungsim ngek mahmah lai ahihmanin nu leh pa omdan hoihlo khat a muh leh tua lungsim pua pah ziau hi. Na pasal tawh ahih kei leh na zi tawh na kikal thu a hoih kei leh zong na tate màilam saupi ding na khualna in kidawm mahmah in. Na pasal/na zi deihlo in pasal dang/zi dang na neih kik hangin nupa kal haksatna koi ah bei tuan ding hilo hi. Nu leh pa dam lai buang tate tagah sak pen kamsiatna lianpi khat ahihi. Tua ahihmanin tate ngaihsutna hangin zong nupa kitawng tawng thei te ih hih leh kidek in nupa hihna ding kisin tantan ding ahihi.
7. Nupa lungtuak Tate lungmuanna
Nupa hih khit ciangin thu tampi tak zuih ding hipah hi. Nupa lungtuak hihna diñgin Minam kibang ding, Biakna kibang ding, Pawlpi kibang ding, upna kibang ding, duh leh deih kibang ding, cidamna leh nupa omkhop(sex) tawh kisai kithei siam diñgin ki lungkim sak ding, nupa thusim a hi lo thu dang khat peuhpeuh ah pa in thugen diñgin nu leh tate in zui ding, vai khat peuhpeuh kituak lohna a om leh hoih takin kigen siang diñgin ki theisiam tek dinghi.
8. Mi tate tawh sai kak kak kei in.
A suah ni kibang ve ve ei tate hai pha deuh veh aw, ei tate pai thei hak lua, ei tate pau thei hak lua, mi takte vantung mi tawh kibangin ei tate zawngno tawh kibang ci in nang tate leh mi tate sai kak kak kei in. Na tate it lua in hoih sa lua in na tate na phat phat leh midang te in zadah zel ding uhhi.
Mi tate tawh saikak kul se se lo in ka tapa pil lua, ka tanu melhoih lua, ka tapa siam lua ci ziau le cin zong lungkim mahmah dinghi. A lawmte tawh kikhawl in na tapa/ na tanu a kah pahpah leh no teng ka tapa/tanu hong simmawh sak uh teh ci kei in, na ta muh in amau te tai gawp, tawng gawp, vel gawp kei in. Na tate tawh khenkhia tuam kei in, amah bek in na pi khiat ciangin na ta tai zaw in, tua hileh nang leh na ta hong ki mawh sak lo dinghi.
9. Na tate tawh ki maingap in.
Na tate in hong maingap a, na gei a om nuan a sak mahmah pen a manpha mahmah ahihi. Na tate in a deih khat, a ut khat, a lunggulh khat, a Lungdamna leh a khasiatna te hong gen ngamna diñgin om in, thukhat a gen pen naupang kamtam ci in taisuk gawp kei in, naupangte tung pan thuman kithei zaw hi.
10. Na tate' a ci leh sa tawh kizom in.
Tate tawi nuamlo, pua nuamlo, kawi nuamlo, len nuamlo cih bangin om kei in. Minam te pawlkhat a tate lupna tuam ah lum sak in, vak leh leng tawh sawn in, a tate uh pua ngeilo in a ci leh sa uh zong kimat ngeilo, kilen ngeilo, kikhoih kha ngei mel lo uhhi.
Naungek kum khat leh kha 10 a pha khat pen a gihna pen naungek kha 5 tawh kibangin naungek kha 10 tawh a sanna kikim lai hi. A nulepa lungkham lua uh ahihmanin zato ah koih uhhi. Doctor in a vel vel hangin a natna mu zolo a, a lamdang mahmah khat nei a, a gei ah mi pai leh kihta mahmah hi. Tua ciangin lungsim lam tawh kisai doctor te en sak uh a, a nulepa hoih takin dong uhhi. A nu in nawitui neilo ahihmanin a nu nawizu ne vetlo in bawngnawi bek pia hi. A pian a kipanin nawi piak kul ahihmanin a nawi in tawi ngeilo in luai sungah sial den a, zun leh ek a thak ciang a dyper laih ziau cih loh buang a ta tawh kikhoih khol lo hi. A nu in tua dan in a kep pen cing mahmah lel ahihmanin a pa in zong tua cih bangin ngaihsun a, tawi ngeilo hi. A ta kum khat val in a tei sem sem ciangin thuhilh in a tai uh ciangin a nu neh ngam nawnlo in a pa nangawn lau mawk hi. Tua pen thuak lah in khem lawh in neu semsem hi.
Tua ciangin doctor in na ta pen natna nei kei in lungsim natna ngah hi. Tua pen tuni a kipan in nisim in tawi zel, pua zel, a khut len, na gei ah na ci kimat in luppih cih bangin a tawm pen nai 5 sung kisin phot in ci hi. A nu in nisim in a tapa tawi tawi in a pumpi zut zut sak in, na khat peuhpeuh a nek ciang zong amahmah in a kamah bak a nisim in ngek bawl mahmah hi. Tua bangin kal khat val a bawl khit ciangin a tapa in a nulepa ngai mahmah in a nu tawi ding ut in a pa kiangah hong pom in ci pahpah a, a cidam in a mel hoih in nuamsa mahmah a, a khan ding bangin khang pah hi. Tua ahihmanin tate pen nulepa in cilesa kimat in kitawi, kipom, lumkhawm ding, mipi lakah paipih pah pah ding ahihi.
@ NK Nang
Post a Comment